మత సామరస్యానికి అపూర్వమైన ఉదాహరణగా నిలుస్తూ, తెలంగాణ ప్రభుత్వం హైదరాబాద్‌లో భారతదేశంలోనే మొట్టమొదటి మతాల మధ్య శ్మశానవాటికను నిర్మించింది.
6.5 ఎకరాలలో విస్తరించి ఉన్న ఈ శ్మశానవాటికలో హిందూ, ఇస్లాం మరియు క్రైస్తవం అనే మూడు ప్రధాన విశ్వాసాల అనుచరుల అంత్యక్రియలు నిర్వహించేందుకు సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.
ఎల్‌బీ నగర్‌ మండలం ఫతుల్లాగూడలో గతంలో నిర్మాణ శిథిలాల తొలగింపునకు వినియోగించిన భూమిలో మూడు వర్గాల ప్రజలకు ‘ముక్తి ఘాట్’ అని పేరు పెట్టారు.
హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ (హెచ్‌ఎండీఏ) రూ.16.25 కోట్లతో అత్యాధునిక సౌకర్యాలతో అంత్యక్రియల సముదాయాన్ని రూపొందించింది.
జీరో పొల్యూషన్ కాన్సెప్ట్‌తో దేశంలోనే అపూర్వ కార్యక్రమంగా అభివర్ణించిన శ్మశాన వాటిక సముదాయాన్ని మున్సిపల్ పరిపాలన, పట్టణాభివృద్ధి శాఖ మంత్రి కె.టి.రామారావు మంగళవారం ప్రారంభించారు.
మనం జీవించి ఉండగా మతం, కులం, ప్రాంతం, భాష పేరుతో పోరాడుతూనే ఉంటాం.. అందరూ కలిసి తుదిశ్వాస విడిచేలా ఈ స్థలాన్ని నిర్మించుకున్నామని మంత్రి చెప్పారు.
అధికారులు 2.5 ఎకరాల్లో ఆధునిక శ్మశానవాటికను నిర్మించగా, రెండు ఎకరాలు ‘కబరస్తాన్’ (ముస్లిం శ్మశానవాటిక) మరియు క్రైస్తవ శ్మశానవాటికకు కేటాయించారు.
ముక్తి ఘాట్‌లోని అంత్యక్రియల సముదాయంలో ‘జీరో పొల్యూషన్’ కాన్సెప్ట్ ఉంది మరియు ఎలక్ట్రికల్ ఫర్నేసులు, పచ్చదనం కోసం ప్రకృతి దృశ్యాలు మరియు మురుగునీటి శుద్ధి కర్మాగారం (STP) ఉన్నాయి.
HMDA యొక్క అర్బన్ ఫారెస్ట్రీ విభాగం పర్యావరణ కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి పూర్తిగా విద్యుత్ ఫర్నేస్‌లతో పర్యావరణ అనుకూలమైన శ్మశానవాటికను ఏర్పాటు చేసింది.
సుస్థిర అభివృద్ధి కోసం విద్యుత్ దహన ఫర్నేసులు మరియు ఇతర వినియోగాల కోసం 90 శాతం విద్యుత్ అవసరాలను తీర్చడానికి సౌర శక్తిని ఉత్పత్తి చేయడానికి HMDA 140 KW సామర్థ్యం గల సోలార్ పవర్ ప్లాంట్‌ను అభివృద్ధి చేసింది.
ల్యాండ్‌స్కేప్‌ల నిర్వహణ కోసం మురుగునీటిని శుద్ధి చేసి, మళ్లీ ఉపయోగించేందుకు 50 KLD సామర్థ్యంతో మురుగునీటి శుద్ధి కర్మాగారం ఏర్పాటు చేయబడింది.
మూడు శ్మశానవాటికలలో ప్రత్యేక కార్యాలయ గది, కోల్డ్ స్టోరేజీ, ప్రార్థనా మందిరం, వాచ్‌మెన్ గది, టాయిలెట్ బ్లాక్, చివరి ప్రయాణ వాహనాలు మరియు పార్కింగ్ స్థలం అందించబడ్డాయి.
హిందువుల కోసం 10వ రోజు ఆచారాలు నిర్వహించేందుకు ప్రత్యేక భవనం అపరకర్మ భవన్ ఏర్పాటు చేయగా, ముస్లిం మరియు క్రిస్టియన్ శ్మశాన వాటికలు మూడు పొరల్లో సంప్రదాయ శ్మశాన వాటికతో అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. ఒక్కో శ్మశాన వాటికలో దాదాపు 550 మృతదేహాలను ఉంచవచ్చు.
అంత్యక్రియల లైవ్ స్ట్రీమింగ్ కోసం అంత్యక్రియల సముదాయంలో CCTV కెమెరాలు కూడా ఉన్నాయి.
పెంపుడు జంతువుల కోసం ప్రపంచ స్థాయి శ్మశానవాటికను కూడా మంత్రి ప్రారంభించారు. ఈ సదుపాయాన్ని గ్రేటర్ హైదరాబాద్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ (GHMC) పీపుల్ ఫర్ యానిమల్స్ (PFA) భాగస్వామ్యంతో నిర్మించింది.
బండ్లగూడ చెరువు నుంచి నాగోలు చెరువు వరకు ఆయకట్టు నాలా అభివృద్ధి కార్యక్రమం (ఎస్‌ఎన్‌డీపీ) కింద చేపట్టిన బాక్స్ డ్రెయిన్ నాలాను మంత్రి కేటీఆర్ ప్రారంభించారు.
ప్రస్తుతమున్న డ్రెయిన్లను పునర్నిర్మించి కొత్తవాటిని నిర్మించడం వల్ల వరద ముంపు ప్రాంతాలు ముంపునకు గురికాకుండా ఉంటాయన్నారు.
